انواع تجهیزات گرمایشی در تاسیسات ساختمان

رادیاتور(شوفاژ)

در سیستم حرارت مرکزی یا  شوفاژ، در مکانی به نام موتورخانه دستگاه هایی از قبیل دیگ، مشعل، پمپ، و... نصب شده و حرارت به سیال واسطه که معمولا آب است منتقل می گردد. سپس آب گرم توسط لوله کشی به داخل اتاق ها هدایت شده و وارد رادیاتورهای مستقر در اتاق می گردد. این رادیاتورها گرما را به اتاق منتقل می کنند. در نتیجه دمای آب کاهش می یابد. آب توسط لوله برگشت به طرف موتورخانه رفته و برای جذب دوباره گرما به داخل دیگ هدایت می شود. این فرایند به صورت یک سیکل و چرخه تکرار می شود تا دمای مناسب در محیط برقرار شود. نمی توان توسط رایاتور شوفاژ دمای اتاق را کنترل کرد. میزان رطوبت نسبی اتاق نیز قابل کنترل نمی باشد. اصولاً وقتی هوای اتاق گرم می شود درصد رطوبت نسبی کاهش می یابد. بهترین محل برای نصب رادیاتور در زیر پنجره یا کنار دیوارهای خارجی است. علت این است که توسط رادیاتور شوفاژ در فصل زمستان دائما گرما به اتاق افزوده می شود. تلفات حرارتی از دو طریق انجام می گیرد. یکی تلفات حرارتی ناشی از جداره ها از قبیل سقف-کف و دیوار و پنجره و ... دیگری تلفات حرارتی ناشی از نفوذ هوای سرد از درزهای در و پنجره می باشد. به عبارت دیگر ناخودآگاه این تلفات حرارتی صورت می گیرد. پس بهتر است رادیاتور را در زیر پنجره نصب کنیم تا مقداری از حرارت رادیاتور صرف تلفات پنجره و جدارها شود. و بخشی که باقی می ماند اتاق را گرم کرده و دمای آن را در حد مناسب نگه دارد. پیشنهاد دیگری که در اینجا مطرح است این می باشد که در حد امکان پنجره ها دارای شیشه دوجداره یا دولایه باشند.

مزایا و قابلیت ها

• کارکرد ایمن، مطمئن و آرام 
• تامین گرمایش مطبوع از طریق عبور آب گرم از مبدل حرارتی 
• تامین آب گرم مصرفی فراوان در تمام فصول 
• مجهز به سیستم کنترل فشار و دما 
• قابلیت استفاده از ترموستات محیطی 
• سهولت در نصب و راه اندازی ، سرویس و نگهداری 
• استقلال هر واحد مسکونی در تامین گرمایش، سرمایش و آبگرم مصرفی 
• صرفه جویی در مصرف سوخت و انرژی، سرویس ونگهداری آسان با حذف تسمه و پولی 
• ایجاد شرایط مطلوب و بهداشتی و سرعت عمل در گرمایش محیط 
• مجهز به فن سانتریفوژ دارای سیستم کنترل سرعت پیوسته و فشار استاتیک بالا 

یونیت هیتر

یونیت هیتر یا واحد گرم کننده دستگاهی است که از آن برای گرم کردن فضاهای بزرگ نظیر سالن های سرپوشیده، سالن های کارخانجات، کارگاه ها و ... استفاده می شود. این وسیله از لوله های مارپیچی که در چند ردیف قرار گرفته اند و آب گرم یا بخار آب از آن ها می گذرد تشکیل شده است. یک بادزن نیز هوا را از روی لوله ها عبور می دهد. بنابراین انتقال حرارت در یونیت هیتر به طریق جابجایی اجباری انجام می شود. این وسیله یا دارای مشعل (گازسوز یا گازوئیل سوز) است یا با آب گرم و بخار آب و یا برق کار می کند که با ترموستات کنترل می شود.

انواع یونیت هیتر

• ازنظر واسطه و انرژی حرارتی: در این طبقه بندی یونیت هیترها به انواع آبی، بخار و برقی تقسیم بندی می شوند.
• از نظر نوع پروانه: در این طبقه بندی یونیت هیترها به انواع فن ملخی و سانتریفوژ تقسیم بندی می شوند.
• از نظر ترتیب قرار گرفتن قطعات: در این روش یونیت هیترها به نوع مکنده (که به وسیله پروانه از روی کویل مکیده می شود) و نوع دمنده (که در آن هوا بوسیله فن به روی کویل دمیده می شود) تقسیم بندی می شوند.
• از نظر محل نصب: در این طبقه بندی یونیت هیترها به انواع سقفی آویزی و زمینی دسته بندی می شوند. در نوع سقفی آویزی جریان هوا می تواند افقی و یا عمودی باشد. در نوع زمینی دستگاه بر روی زمین نصب می شود و هوا بوسیله هدایت کننده هایی به سمت و محل مورد نظر هدایت می شود. 

مزایا و قابلیت ها

• داشتن قدرت حرارتی زیاد
• جاگیری کمتر مخصوصاً در مدل های دیواری و سقفی
• توزیع بهتر هوای گرم
• سرعت زیاد در گرم کردن فضا

تقسیم بندی سیستم های تهویه مطبوع در تاسیسات ساختمان

دسته بندی سیستم‌ های تهویه مطبوع ازلحاظ نوع سیستم

سیستم های تهویه که برای سرمایش و گرمایش ساختمان ها از آن ها استفاده می شود در دو دسته متداول تمام آبی و تمام هوایی تقسیم بندی می شوند.

سیستم‌های تهویه مطبوع تمام آبی

از سیستم های تمام آبی می توان هم برای سرمایش و هم برای گرمایش استفاده نمود. در این سیستم ها ابتدا آب در یک واحد مرکزی مانند موتورخانه به وسیله دیگ و یا چیلر، گرم یا سرد شده و سپس به فضای مورد نظر منتقل می شود. سیستم های تمام آبی شامل؛ رادیاتور و کنوکتور، یونیت ونتیلاتورها و فن کویل می شود.

سیستم‌های تهویه مطبوع تمام هوایی

در این سیستم ها جهت جبران بارهای حرارتی و برودتی فضای مورد نظر از هوای سرد و یا گرم استفاده می شود. هوای سرد و گرم به وسیله یک هواساز مرکزی تامین می شود. سپس هوای سرد یا گرم شده به وسیله کانال های انتقال هوا به فضای مورد نظر منتقل می شود و توسط دریچه ها و دیفیوزرها وارد فضای مورد نظر شده و پس از جذب بارهای حرارتی و برودتی توسط کانال برگشت از داخل فضا خارج می شود. سیستم های تمام هوایی به دو نوع کلی تقسیم بندی می شود: 
1- سیستم های حجم هوا ثابت و دما متغیر که اصطلاحاً به آن ها سیستم های "CAV" گفته می شود. 
2- سیستم های حجم هوا متغیر و دما ثابت که اصطلاحاً به آنها سیستم های"VAV" گفته می شود. 
البته نوع سومی از سیستم های تمام هوایی وجود دارد که از ترکیب دو سیستم فوق تشکیل می شود.

سیستم اتاق‌ های مجزا

در این گونه سیستم تهویه مطبوع به نحوی تعبیه و طراحی شده می تواند شرایط آسایش را برای اتاق ها به طور مجزا فراهم آورد. نمونه بارز این سیستم ها اسپلیت ها یا کولرهای گازی هستند که به صورت یک سیستم مجزا و مستقل برای اتاق های مختلف یک ساختمان قابل نصبند و شرایط هر اتاق را به صورت مجزا تنظیم می نمایند.

سیستم‌های بسته تهویه

در این سیستم ها کلیه تجهیزات مورد نیاز برای تهویه درون یک دستگاه تعبیه شده که با استفاده از انبساط مستقیم مبرد عملیات خنک سازی هوا و با استفاده از پمپ حرارتی عملیات گرمایش هوا در آن صورت می پذیرد. نمونه آشنای این نوع از سیستم های تهویه پکیج های ساختمانی هستند که وظیفه تهویه ساختمان های کوچک و متوسط را بر عهده دارند.

سیستم‌های تهویه مرکزی

در این سیستم ها با استفاده از آب سرد و یا گرمی که قبلا در چیلرها و بویلرها تولید شده، عملیات تهویه مطبوع در دستگاه هایی با نام هوارسان انجام می شود. انتقال حرارت در این دستگاه از طریق جابجایی اجبارى و به واسطه فن دستگاه صورت می گیرد. با عبور جریان هوایی که بخش عمده آن از داخل سیستم جمع آوری شده و بخشی دیگر از هوای تازه با توجه به نیازهای مجموعه تامین می گردد از روی کویل های مسی حامل آب خنک و گرم، انتقال حرارت انجام می شود.

دسته بندی سیستم ‌های تهویه مطبوع از دیدگاه نوع انرژی مصرفی

بخش های مختلف سیستم های تهویه مطبوع به سه بخش اساسی سیستم های سرمایشی، سیستم های گرمایشی و سیستم های گرمایشی/سرمایشی تقسیم بندی شده اند.