بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر در بخش ساختمان
میزان بزرگی از انرژی تولیدی در کشور در ساختمانها و به منظور تولید شرایط آسایش دمایی هزینه میشود. این امر نه تنها هزینه زیادی را به اقتصاد برای تولید این انرژی تحمیل میکند، بلکه از قدرت صادرات کشور در زمینه انرژی نیز میکاهد، چراکه بخش زیادی از تولید در داخل مصرف میشود. این درحالیست که بخش قابل توجهی از این سرمایه، در اثر کمتوجهی به بحث بهینهسازی سیستمهای تاسیسات مکانیکی به هدر میرود.
ایران به دلیل قرار داشتن در منطقه جغرافیایی با طول و عرض تقریباً برابر، بدون تردید یکی از منحصربهفردترین کشورهای جهان برای استفاده از انواع انرژی های نو و انرژی های تجدیدپذیر به شمار میرود.
امروزه انرژی های نو در سراسر جهان بهسرعت در حال گسترش هستند. پاک بودن و ارزانی را میتوان دو ویژگی اصلی تولید انرژی های نو برشمرد بهطوریکه این انرژیها به دلیل بهرهوری بالا بهخوبی توانستهاند در بسیاری نقاط جای خالی انرژیهای فسیلی را پر کنند. در این میان ایران قابلیتهای فراوانی برای استفاده از انرژی باد و انرژی خورشید دارد و در کنار دیگر انرژی های تجدیدپذیر میتوان با اتکا به انرژی حاصل از باد و خورشید مقادیر قابلملاحظهای برق را تولید کرد. کارشناسان انرژی بر این باورند که انرژیهای نو در ادامه قرن بیستو یکم باید جایگزین منابع معمول انرژی مانند نفت و گاز شوند تا از مصرف بیرویه فرآوردههای هیدروکربوری کاسته شده و استفاده از انرژی در آینده متکی به ساختاری باشد که در آن منابع انرژی بدون کربن نظیر انرژی خورشید یا باد مورد استفاده قرار گیرند.
علاوه بر این با درنظر داشتن برنامه حذف یارانهی پرداختی دولت در بخش انرژی و سوخت، از این پس این هزینه به مصرفکنندگان تحمیل خواهد شد و بخش بزرگی از سبد هزینه خانوار را تشکیل خواهد داد. بدین ترتیب، کاهش مصرف سوختاز طریق بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان علاوه بر رشد اقتصاد ملی باعث کاهش هزینههای خانوار و بهبود استاندارد زندگی افراد نیز خواهد شد. همچنین بهرهگیری از این انرژی ضمن کاهش هزینههای پرداختی بابت انرژی مصرف شده، با کاهش ظرفیت سیستمهای موجود در ساختمانها، هزینهی اولیه مربوط به سرمایهگذاری جهت خرید این تجهیزات را کاهش میدهد. کاهش هزینهها علاوه بر خرید شامل هزینههای تامین و نگهداری این تجهیزات نیز میگردد.
از نقطهنظر زیستمحیطی نیز استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر باعث کاهش مصرف سوختهای فسیلی میگردد. امروزه انواع گازهای گلخانهای حاصل از احتراق سوختهای فسیلی، از جمله علل اصلی آلودگی هوا و گرمشدن کره زمین هستند.
بررسیهای صورتگرفته در زمینه میزان مصرف انرژی در ساختمانها بیانگر این واقعیت است که بخش ساختمان با مصرف بیش از 40% از کل انرژی مصرفی کشور، بالاترین سهم را در میان سایر بخشهای مصرفکنندهی انرژی شامل صنعت، کشاورزی و حمل و نقل، به خود اختصاص داده که بسیار بالاتر از میزان استاندارد جهانی است. از این رو، ضروری است تا راهکارهایی جهت کاهش و استانداردسازی مصرف انرژی در ساختمانها مطالعه، بررسی و اجرایی شود. از میان راهکارهای موجود، استفاده از انرژی های تجدیدپذیر به عنوان منابع پاک و ارزان انرژی، بسیار با اهمیت هستند.
از جمله مهمترین راهکارهای قابل اجرا در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، میتوان به بهرهگیری از انرژی خورشیدی، بادی و زمینگرمایی اشارهکرد. انرژی خورشیدی به روش های مختلف از جمله آبگرمکن خورشیدی، سیستمهای فتوولتائیک، یخچال و پمپ حرارتی خورشیدی، سرمایش و گرمایش غیرفعال خورشیدی و .... مورد استفاده قرار میگیرد. انرژی باد عمدتاً در توربینهای بادی به انرژی الکتریکی تبدیل میشود. انرژی زمینگرمایی نیز به صورت نیروگاههای زمینگرمایی و پمپ حرارتی زمینگرمایی مهار و استخراج میگردد.
بهرهگیری از این راهکارها درصد بالایی از هزینه مصرف انرژی ساختمان را میکاهد. از سوی دیگر، هزینههای این گونه اقدامات، در مقایسه با سایر هزینههای ساختمان مقدار قابل توجهی نیست. ضمن این که بخشی از هزینهها با توجه به کاهش حجم تاسیسات ساختمانی جبران میگردد.
کلمات کلیدی : انرژی های تجدیدپذیر- انرژی های نو- برق خورشیدی خانگی - توربین با